۹ مهر، برابر با اول اکتبر هر سال، در تقویم جهانی سلامت، روز جهانی سالمندان نام‌گذاری شده است. براساس اعلام دبیر کل سازمان ملل متحد، جمعیت سالمندان جهان تا سال ۲۰۳۰ به حدود ۱ میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر خواهد رسید و این جمعیت تا سال ۲۰۵۰ به بیش از ۲ میلیارد و ۱۰۰ میلیون نفر می‌رسد. با این آمار و ارقام بدیهی است که این جمعیت سالمند، اگر به فکر سلامت خود نباشند، سیل عظیمی از بیماری‌ها و مشکلات، آن‌ها را به دردسر خواهد انداخت. یکی از نکات پیشنهادی برای داشتن طول عُمر همراه با سلامتی، رعایت موارد تغذیه‌ای است. از این‌رو،‌ در ادامه با مهم‌ترین توصیه‌های تغذیه‌ای برای سالمندان آشنا می‌شویم.

۱. حجم میوه‌ها و سبزی‌ها را در رژیم غذایی‌تان افزایش دهید.

از آن‌جایی که سالمندان معمولا با افت ایمنی بدن و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های عفونی و ویروسی مواجه هستند، پس بهتر است که حجم دریافت ویتامین‌ها در برنامه غذایی خود را بیشتر کنند. از این‌رو، مصرف روزانه حداقل ۳ میوه فصل و دو لیوان سبزیجات به این افراد توصیه می‌شود. از طرف دیگر، سالمندان به دلیل مصرف حجم زیادی از داروها و کم‌آب شدن بدن‌شان، با برخی مشکلات گوارشی مانند یبوست هم دست‌وپنجه نرم می‌کنند که در این مورد هم خوردن ۵ وعده میوه و سبزی در طول روز به‌دلیل فیبر بالایی که این ترکیبات غذایی دارند، می‌توانند به رفع مشکل آن‌ها کمک کند. اگر سالمندان با جویدن یا هضم میوه‌ها و سبزی‌ها مشکل دارند، می‌توانند آن‌ها را رنده کنند یا حدود دو دقیقه حرارت غیرمستقیم بدهند.

۲. ناهار، وعده اصلی غذایی‌تان باشد.

از آن‌جایی که سالمندان معمولا با مشکلات گوارشی و اختلال خواب مواجه هستند، بهتر است که وعده اصلی غذایی خود را به وعده ناهار اختصاص دهند. از طرف دیگر، خوردن ناهار کامل می‌تواند کالری و انرژی لازم برای انجام سایر فعالیت‌های روزانه را به سالمندان بدهد.

۳. مراقب کم‌آبی بدن‌تان باشید.

کم‌آب شدن بدن می‌تواند در کاهش تمرکز و ایجاد اختلال هوشیاری در سالمندان موثر باشد. از این‌رو، بسیار مهم است که سالمندان همیشه یک ظرف آب کنار دست خود داشته باشند و پیش از احساس خشکی دهان، آب بنوشند. نوشیدن آب کافی، به بهبود عملکرد گوارشی این افراد هم کمک می‌کند.

۴. حجم غذاهای خود را کم کنید.

برای این‌که سالمندان بتوانند جلوی مشکلات گوارشی و تغییرات ناگهانی در میزان قند و فشار خون خود را بگیرند، باید حجم وعده‌های غذایی خود را کم و تعداد وعده‌های غذایی را زیاد کنند. معمولا توصیه می‌شود که سالمندان، ۶ وعده غذایی کوچک در طول روز داشته باشند. آخرین وعده غذایی آن‌ها نباید کمتر از ۲ ساعت با زمان خواب‌شان فاصله داشته باشد.

۵. انرژی خوراکی‌های خود را بالا ببرید.

معمولا سالمندان به‌دلیل مشکلات گوارشی و داروهایی که مصرف می‌کنند، دچار کاهش اشتها می‌شوند. این کاهش اشتها، می‌تواند منجر به کاهش دریافت کالری کافی در طول روز و درنهایت باعث ایجاد کمبودهای تغذیه‌ای در بدن سالمندان شود. به همین دلیل هم توصیه می‌کنیم که این عزیزان، مواد غذایی مصرفی خود را با حجم پایین اما کالری و ریزمغذی‌های بالا، دریافت کنند. مثلا، به شیر یا لبنیات خود، مقداری موز، کره بادام‌زمینی یا سایر میوه‌ها را بیفزایند، یا همراه با انواع نوشیدنی‌های خود، مقداری شیره انگور مصرف کنند.

۶. توجه ویژه‌ای به سوپ‌ها داشته باشید.

انواع سوپ، جزو بهترین گزینه‌های غذایی برای سالمندان محسوب می‌شوند، زیرا هم خوردن آن‌ها ساده است و نیاز به جویدن زیادی ندارد، و هم می‌توان حجم کوچکی از سوپ را با مغذی‌ترین مواد اولیه تهیه کرد. بهتر است که سالمندان حداقل هفته‌ای ۳ مرتبه انواع سوپ‌هایی که سرشار از سبزیجاتی مانند هویج، گوجه‌فرنگی، جعفری و گوشت‌هایی مانند گوشت قرمز بدون چربی، گوشت مرغ، گوشت بوقلمون یا گوشت بلدرچین هستند را در برنامه غذایی خودشان داشته باشند.

۷. حتما هفته‌ای ۲ مرتبه ماهی بخورید.

ماهی‌های چرب مانند ماهی سالمون، قزل‌آلا، ساردین و کیلکا، سرشار از اسیدهای چرب امگا-۳ هستند و می‌توانند به انعطاف عروق افراد سالمند و پیشگیری از ایجاد التهاب در بدن آنان کمک فراوانی کنند. ضمن این‌که ماهی نیاز به جویدن چندانی ندارد و بسیار راحت هم هضم می‌شود. از این‌رو، برای سالمندانی که دندان مصنوعی یا مشکلات گوارشی دارند هم گزینه مطلوبی به‌شمار می‌رود.

۸. روزی یک عدد سیب بخورید.

انواع سیب سرشار از نوعی آنتی‌اکسیدان به‌نام پکتین هستند که می‌تواند باعث پیشگیری از افزایش کلسترول خون در افراد سالمند و گرفتگی عروق خونی در آنان شود. مصرف روزانه یک عدد سیب، شانس سکته‌های قلبی در سالمندان را شدیدا کاهش می‌دهد. اگر توان جویدن سیب را ندارید، آن را رنده کنید.

۹. همراه چای خود، کشمش بخورید.

یکی از بهترین گزینه‌های خوراکی برای همراهی با چای سالمندان، کشمش است. کشمش به‌عنوان یک میوه خشک، هم کالری کافی و هم مقداری آهن غیر هِم به بدن سالمندان می‌رساند. به‌علاوه، مصرف کشمش می‌تواند از ابتلا به بیماری‌های لثه در سالمندانی که دندان مصنوعی دارند هم جلوگیری کند.

۱۰. از مصرف مغزها و دانه‌ها غافل نشوید.

بهتر است که سالمندان همیشه حداقل ۳ یا ۴ نوع مغز یا دانه مانند پسته، بادام، گردو، تخمه آفتابگردان، کنجد، یا تخمه کدو را آسیاب و به سالاد یا انواع غذاهای خود اضافه کنند. با این کار، هم کالری مصرفی آن‌ها به‌سادگی بالا می‌رود و هم چربی‌های خوب موجود در مغزها و دانه‌ها باعث کاهش چربی بد خون و افزایش چربی خوب خون آن‌ها می‌شود. به این ترتیب، احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی هم در آنان پایین می‌آید.

۱۰ توصیه تغذیه‌ای به سالمندان